یبوست چیست؟ مهم‌ترین دلایل و علائم یبوست + درمان فوری

یبوست یکی از عارضه‌های رایج بین افراد مختلف است؛ فقط در آمریکا سالانه ۲/۵ میلیون نفر به‌علت یبوست به پزشک مراجعه می‌کنند. یبوست به معنای دفع سخت و دردناک مدفوع است که معمولا با مدفوع‌های سفت، خشک و توده‌ای همراه است. این مشکل ممکن است به‌علت رژیم نامناسب غذایی و سبک زندگی ناسالم مانند کم‌تحرکی یا عوارض سایر داروها و بیماری‌ها باشد.

علائم شایع یبوست شامل احساس تخلیه ناقص، نفخ و احساس مسدود شدن مقعد می‌شود. معمولا مصرف مواد غذایی فیبردار و فعالیت بدنی به رفع این مشکل کمک می‌کند. در این مقاله به بررسی کامل دلایل، علائم و درمان یبوست می‌پردازیم. اگر شما نیز از این مشکل رنج می‌برید با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری راجع‌به راهکارهای موثر درمانی یبوست آشنا شوید.

تعریف یبوست؛ دفع مدفوع با مشکل

یبوست مشکلی است که به خاطر آن حرکات روده با مشکل روبه‌رو می‌شود. در واقع معمولا وقتی فردی یبوست دارد یعنی کمتر از سه بار در هفته دفع مدفوع داشته است؛ این دفع نیز به سختی اتفاق می‌افتد و مدفوع فرد سفت و خشک خواهد بود.  خشکی مزاج یا یبوست، یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها و اختلال‌های گوارشی است. هنگام وقوع یبوست، دفع مدفوع سخت می‌شود و خروج آن همراه با درد شدید خواهد بود. علت یبوست در اکثر مواقع، جذب بیش از حد آب مواد غذایی در روده بزرگ است. اما در حالت کلی، پاسخ دادن به سوال یبوست چیست؟ به این سادگی‌ها هم نیست. چون باید در مورد انواع یبوست هم آگاهی کسب کنیم. برای مثال، یبوست حاد، یبوست مزمن، یبوست عملکردی، یبوست ناشی از دارو و یبوست ناشی از بیماری زیرمجموعه‌های مهم یبوست را تشکیل می‌دهند.ازاین‌رو اگر بیشتر از سه روز است که دفع مدفوع نداشته‌اید احتمالا بعد از این مدفوع شما سفت و به‌سختی دفع خواهد شد. در نتیجه به یبوست مبتلا شده‌اید. در قسمت بعد به علت بروز یبوست اشاره خواهیم کرد.

علت یبوست چیست؟

یبوست معمولا به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد که در این بخش به مهم‌ترین علل یبوست پرداخته‌ایم:

• رژیم غذایی نامناسب: نخوردن کافی مواد غذایی حاوی فیبر مانند میوه، سبزی و غلات – خوردن مکرر گوشت و لبنیات
• کم آبی بدن: ننوشیدن آب و مایعات کافی در طول روز
• ورزش نکردن: کم‌تحرکی باعث کند شدن سیستم گوارش می‌شود.
• نادیده گرفتن نیاز بدن به دفع مدفوع پس از مدتی باعث یبوست می‌شود
• تغییر روتین زندگی: مانند سفر یا سایر تغییر در برنامه روزانه
• عوارض مصرف داروهای خاص: برخی داروها، مانند داروهای ضددرد، آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای فشار خون، قرص آهن، داروهای ضداسیدی حاوی کلسیم یا آلومینیوم و برخی داروهای بیماری پارکینسون
• بارداری: تغییرات هورمونی و فشار روی روده در دوران بارداری ممکن است منجر به یبوست شود.
• سن بالاتر: یبوست در افراد مسن به دلیل متابولیسم کندتر و کاهش فعالیت عضلانی در دستگاه گوارش شایع‌تر است.
• استرس، اضطراب یا افسردگی

این موارد بخشی از رایج‌ترین دلایل ابتلا به یبوست در افراد مختلف بوده‌اند. بااین‌حال ممکن است بسته به شرایط هر فرد، دلیل دیگری برای یبوست وجود داشته باشد. ازاین‌رو اگر یبوست شما طولانی یا با علائم و نشانه‌های نگران‌کننده همراه شد،‌ فورا به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید.

بررسی مهم‌ترین علائم یبوست

نشانه‌های یبوست بسته به شدت مشکل فرد متفاوت خواهد بود. بااین‌حال علائم زیر معمولا بین افراد مبتلا به یبوست رایج است:

• کمتر از سه بار مدفوع کردن در هفته
• مدفوع سفت، خشک یا توده ای مانند.
• زور زدن یا درد در هنگام مدفوع کردن
• احساسی که تمام مدفوع دفع نشده است.
• احساس مسدود شدن مقعد
• نفخ شکم

این نشانه‌ها معمولا با رعایت رژیم غذایی یا ورزش کردن برطرف خواهد شد؛ اما برخی از علائم دیگر وجود دارند که ممکن است خطرناک باشند. علائم خطرناک یبوست عبارت‌اند از:

• حالت تهوع و استفراغ
• تب
• خونریزی مقعد
• وجود خون در مدفوع
• درد مداوم در شکم و قسمت پایین کمر
• معده درد یا گرفتگی عضلات
• کاهش وزن ناگهانی

اگر نشانه‌های ذکر شده را در خود احساس کردید، هر چه سریع‌تر به مراکز درمانی مراجعه کنید تا آزمایش‌های لازم برای تشخیص علت دقیق انجام شود.

معرفی راهکارهای درمانی یبوست

به‌طورکلی می‌توان یبوست را با تغییر سبک زندگی و داشتن رژیم غذایی سالم درمان کرد. گاهی اوقات یبوست طولانی می‌شود استفاده از برخی داروها کمک کننده است. در این بخش به راهکارهای درمانی برای یبوست پرداخته‌ایم:

• تغییر رژیم غذایی: افزایش مصرف فیبر به نرم‌تر شدن مدفوع و دفع آسان‌تر آن کمک کند. غذاهای غنی از فیبر عبارت‌اند از غلات کامل مانند بادام، دانه چیا، پسته، گردو، میوه‌ها مانند زردآلو، آلو، انجیر، سیب، پرتقال، هلو و توت فرنگی، سبزیجات مانند کلم، کلم بروکلی، اسفناج و حبوبات مانند عدس، لوبیا قرمز، لپه، نخود
• نوشیدن آب و مایعات کافی برای جلوگیری از کم آبی بدن (اگر پزشک به علت خاصی نوشیدن مایعات را برای شما ممنوع نکرده باشد)
• داشتن تحرک و ورزش: فعالیت بدنی منظم به تحریک عملکرد روده و بهبود حرکات روده کمک می‌کند.
• استفاده از داروهای بدون نسخه: استفاده از ملین‌ها(باید تحت راهنمایی یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی یا دکتر داروخانه استفاده شوند)
• داروهای تجویزی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به حرکات روده تجویز کند.
• اجتناب از برخی داروها: در صورت امکان و صلاحدید پزشک، اجتناب از داروهایی که باعث یبوست شوند ممکن است به کاهش این وضعیت کمک کند.

اگر این درمان‌ها به بهبود وضعیت شما کمک نکرد یا یبوست با علائم شدید مانند خونریزی مقعد و استفراغ همراه بود بود، در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک متخصص مراجعه کنید. دکتر معالج با تجویز آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های لازم علت اصلی مشکل شما را تشخیص خواهد داد؛ در نتیجه مناسب‌ترین درمان متناسب با وضعیت و شرایط شما در نظر گرفته خواهد شد.

برای درمان فوری یبوست از پزشکان مجموعه دکتردکتر مشاوره بگیرید

یبوست به حالتی گفته می‌شود که در آن فرد کمتر سه بار در هفته دفع مدفوع داشته باشد. همچنین اگر دفع مدفوع با درد یا سختی همراه شود یا مدفوع حالت سفت و خشک داشته باشد، فرد مبتلا به یبوست شده اشت. معمولا رژیم غذایی کم‌فیبر، کم‌آبی بدن، نداشتن فعالیت بدنی و استفاده از برخی داروها از علت‌های اصلی یبوست هستند. نشانه‌های رایج یبوست، نفخ شکم، احساس عد تخلیه کامل و درد هنگام دفع هستند. با مصرف بیشتر آب، رژیم غذایی فیبردار مانند خوردن آلو و زنجیر و ورزش منظم می‌توانید فورا یبوست را درمان کنید.

بااین‌حال اگر یبوست شما بعد از چند روز با استفاده از این راهکارها درمان نشد یا با نشانه‌هایی مانند وجود خون در مقعد، استفراغ یا درد شدید معده و شکم همراه بود، در سریع‌ترین زمان ممکن با مراکز درمانی تماس بگیرید. مجموعه دکتردکتر با گردهم آوردن تعدادی از مجرب‌ترین پزشکان متخصص گوارش،‌ به شما در تشخیص علت و درمان فوری یبوست کمک خواهد کرد. بیماری‌هایی مانند سرطان معده، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و عفونت‌های گوارشی نیز از دیگر مواردی هستند که توسط دکتر گوارش و کبد بررسی و درمان می‌شوند. این متخصصان با دقت و تخصص خود به بررسی و مدیریت بیماری‌های پیچیده گوارشی پرداخته و به بیماران خود کمک می‌کنند تا سلامت خود را بازیابند.

اگر با مشکلات گوارشی یا کبدی روبرو هستید، مراجعه به یک متخصص گوارش و کبد ضروری است. این پزشکان با تجربه و دانش خود به شما کمک می‌کنند تا بهترین روش درمان را انتخاب کنید و از پیشرفت بیماری جلوگیری کنید. برای دریافت مشاوره و درمان از دکتر گوارش و کبد، می‌توانید به راحتی از طریق سامانه نوبت‌دهی آنلاین دکتردکتر نوبت خود را رزرو کنید. این سامانه امکان نوبت‌گیری سریع و آسان را فراهم می‌کند و شما را به متخصصان برتر در این زمینه متصل می‌کند. همین حالا نوبت خود را رزرو کنید و از خدمات حرفه‌ای ما بهره‌مند شوید!

برای دریافت مشاوره از پزشکان سامانه نوبت آنلاین drdr.ir می‌توانید همین حالا به وب‌سایت این مجموعه مراجعه کنید.